مقاله بررسی و آشنایی مقدماتی به صورت خلاصه با لوله های کاروگیت
اولین سوالی که با شنیدن این محصول به ذهنمان می آید، لوله کاروگیت چیست؟
لوله های کاروگیت لوله ای است با یک سری برجستگی ها و شیارهای موازی روی سطح آن که قابلیت تحمل فشار را برای این سری از لوله ها ایجاد کرده است. این لوله را می توان از فولاد یا پلاستیک مانند پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE) یا PVC ساخت. همچنین می توان آن را دفن کرده و یا روی زمین به کار برد که هر کدام از این روش ها دارای مزایا و معایبی است. لوله کاروگیت در کاربردهایی مانند لوله کشی که انعطاف پذیری، دوام و استحکام از ویژگی های مهم پروژه هستند، استفاده می شود تا اعتماد کامل را به پروژه بیافزاید.
بررسی کاربرد اندازه‌های مختلف کاروگیت
لوله های کاروگیت سایز کوچک را می توان در کاربردهای پرمصرفی مانند لوله‌کشی عادی که برای حمل رواناب از ناودان های روی لبه بام خانه استفاده می شود، مشاهده کرد. لوله های سایز بزرگتر به عنوان انتقال دهنده آب طوفان و بعنوان معبر آب زیر پل ها و کنار جاده ها استفاده می شود. انعطاف پذیری لوله های موجدار باعث می شود که برای مصارف مختلف مناسب تر از لوله های صاف باشد زیرا در صورت استفاده از لوله فاضلابی امکان شکنندگی را از بین می برد. درجه کاروگیتی با ارتفاع برآمدگی ها اندازه گیری می شود، یعنی هرچقدر قطر لوله بیشتر باشد همان مقدار ارتفاع برآمدگی ها بیشتر است. علاوه بر برآمدگی معیاری دیگر وجود دارد و آن تعداد برآمدگی ها است که هرچه این عدد بیشتر باشد، لوله انعطاف پذیری بیشتری داشته و اصطلاحا می گویند کاروگیتی تر است.
ویژگی‌های ساختاری لوله کاروگیت
ساختار لوله دوجداره به طوری است که در زمان دفن کردن تا حدی توسط خاکی که اطراف آن را احاطه کرده است پشتیبانی می شود. فشار خاک باعث ایجاد فشار در اطراف محیط لوله می شود و در واقع تنش وارده بر خود لوله را کاهش می دهد و این باعث می شود لوله در مقابل فشار های وارد از هر طرف را به طرف دیگر منتقل کند. همچنین انعطاف پذیری بیشتر لوله با عملکرد بهتر در زمان نصب مرتبط است، به این صورت که اگر طبق دستورالعمل ارائه شده توسط کارخانه سازنده اقدام کنید، در طی 50 سال آینده قطعا به مشکل برنخواهید خورد. اغلب کارهای زیرزمینی پرهزینه و زمان بر هستند، بنابراین لوله کشی که عمر مفید لوله را افزایش می دهد بسیار مهم است تا بار دیگر با هزینه های گزاف روبرو نشوید. لوله های کاروگیت یا HDPE به طور معمول برای عمر مفید 50، 75 یا حتی 100 سال یا بیشتر رتبه بندی می شوند به طوری که به صورت کامل دغدغه انجام دوباره کار زیرزمینی را از بین می برد.
لوله های کاروگیت با سایز بزرگتر اغلب برای انتقال آب طوفان و پل سازی استفاده می شود.
نکات مهم لوله کاروگیت
برای کاربردهایی که نیاز به دفن لوله و مقاومت در برابر شرایط محیطی دارند، ملاحظات مهندسی بیشتری باید در نظر گرفته شود تا در طولانی مدت به مشکل برنخورد. pH خاک و مقاومت الکتریکی برای لوله فولادی در نظر گرفته می شود و برای لوله پلی اتیلنی در واقع اهمیت خاصی ندارد. هرچند که pH و مقاومت باید در محدوده مناسب قرار گیرند یا لوله باید برای مقاومت در برابر انواع احتمالات توسط مواد خاص پوشانده شود. پوشش های رایج امروزی برای لوله های فولادی شامل روی، آلومینیوم، پلیمر و قیر است. اما در اکثر موارد کارخانه تولید کننده اعلام می کند که لوله پلاستیکی می تواند محدوده pH بسیار وسیع تری را تحمل کند و رسانایی ندارد به همین دلیل مقاومت الکتریکی یک عامل تعیین کننده برای انتخاب لوله پلی اتیلنی نیست.
آب جریان یافته در کاروگیت می تواند مواد اضافی چسبنده را در داخل لوله ایجاد کند یا زباله ها را در این مواد چسبنده به دام بیندازد. کارشناسان در برخی از کاربردها، پوشش یا آستر را توصیه می کنند که می تواند جریان یافتن آب و مواد اضافی را از طریق آن ها بهبود ببخشد تا هیچ گرفتگی رخ ندهد هرچند که این اتفاق بسیار نادر است. توجه داشته باشید که گفته هایمان در مورد داخل لوله می باشد زیرا لوله را به صورت موجدار در قسمت بیرونی و سطح داخل صاف می سازند.
نگاهی به روشهای اتصال لوله کاروگیت
شاخه لوله های کاروگیت با روش های مختلفی به هم متصل می شوند. برخی از لوله ها با اتصالاتی به نام نر و مادگی در دو انتهای یک شاخه تولید می شوند. این بخش ها با یک واشر برای آب بندی کامل مسیر لوله در کنار هم قرار گرفته و به صورت بدون درز متصل می شوند. البته شاخه های لوله را می توان در کاربردهای خاص و به تشخیص مهندس ناظر فقط با استفاده از همان نر و مادگی اتصال داد (همانطور که گفته شد، تشخیص استفاده از واشر و یا عدم استفاده آن با مهندس ناظر می باشد). لوله های کاروگیت را می توان در طول های 6 و 12 متری و در سایز های کوچکتر از 110 میلیمتر به صورت کلاف تولید کرده و به محل نصب تحویل داد. البته خود سایز 110 با توجه به مقاومت آن می تواند به صورت کلاف و یا شاخه ای تولید گردد و این موضوع در زمان سفارش گذاری توسط کارشناس اعلام خواهد شد. شاخه ها فقط در صورت لزوم بریده می شوند تا تعداد اتصالات به حداقل برسد مگر اینکه سایز های بزگتر از 2500 میلیمتر که به صورت یک متری نیز قابل سفارش می باشند زیرا که قیمت و کاربردهای این سایز و بزرکتر از آن محدود است.
لوله زهکش، برادر محبوب این محصول
گاهی این لوله ها بعنوان لوله زهکش مورد استفاده قرار می گیرند. استفاده از این لوله برای زهکشی زیرسطحی با استفاده از لوله سوراخ دار (لوله زهکش) انجام می شود. گاهی این لوله زهکش برای جمع آوری آب اضافی زیر خاک در پروژه مورد استفاده قرار می گیرد و گاهی برای ته نشین کردن آب در داخل خاک اطراف لوله است (آبیاری). زمانی که بخواهیم آب را به خاک برسانیم باید سوراخ ها به سمت پایین و یا با زاویه 45 درجه باشند تا سوراخ ها اجازه بدهند رواناب به خاک های اطراف نفوذ کند. در این شرایط برای جلوگیری از نفوذ خاک، ممکن است با پارچه مشبکی پوشانده شود (توسط ژئوتکستایل) که اجازه می دهد مایع از لوله خارج شود اما از ورود خاک و زباله جلوگیری می کند. زمانی هم که بخواهیم آب اضافی خاک را جمع کنیم باید سوراخ ها را روبه بالا و بهمراه یک ژئوتکستایل به کار ببریم تا آب جمع شده از قسمت پایینی و سوراخ نشده بتواند به سمت بخش جمع آوری آب اضافی جاری شود.
لوله های فاضلاب کاروگیت پلی اتیلنی با چگالی بالا (HDPE) برای فاضلاب و لوله کشی کم فشار ثقلی و کم فشار مانند فاضلاب بهداشتی و مدیریت آب بارون برای مصارف شهری و صنعتی مناسب هستند. دیواره داخلی صاف لوله های فاضلاب کاروگیت پلی اتیلنی HDPE راندمان هیدرولیکی عالی را ارائه می دهد. دیواره بیرونی کاروگیت پلی اتیلنی، سفتی حلقه بالایی ایجاد می کند و در عین حال وزن سبک را برای حمل و نقل و نصب آسان حفظ می کند. اتصالات فشاری و حلقه لاستیکی اتصال آب بندی ضد آب را برای سیستم های لوله کشی فاضلاب کاروگیت پلی اتیلنی HDPE فراهم می کند.
پس در یک جمع بندی نهایی می توان پاسخ این سوال را داد:
لوله کاروگیت به چه معناست؟
این لوله غیر تحت فشار لوله ای است که دارای یک سری برآمدگی ها و شیارهایی است که به موازات یکدیگر روی سطح آن قرار دارند. برآمدگی ها و شیارها از الگوی عمود بر خط مرکزی لوله پیروی می کنند. لوله های کاروگیت از مواد مختلفی مانند آهن، فولاد، پلی وینیل کلراید (PVC) یا پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE) ساخته می شوند.
لوله های کاروگیت در جاهایی استفاده می شود که انعطاف پذیری عامل مهمی به غیر از استحکام و دوام است، مانند زهکشی برای جلوگیری از سیلاب. انعطاف‌پذیری باعث می‌شود لوله‌های کاروگیت پلی اتیلنی در مقایسه با لوله‌های صلب و غیر کاروگیت پلی اتیلنی برای کاربردهای مختلف مفیدتر و مناسب‌تر باشند.
لوله‌های کاروگیت پلی اتیلنی می‌توانند اندازه‌های مختلفی داشته باشند، از لوله‌های کاروگیت پلی اتیلنی کوچک برای استفاده به عنوان زهکشی برای حمل رواناب از ناودان، تا لوله‌های کاروگیت پلی اتیلنی با اندازه بزرگتر برای تونل سازی.
طیف وسیعی از کاربردهایی که لوله های کاروگیت پلی اتیلنی را می توان به آن ها اختصاص داد را می توان به انعطاف پذیری آن نسبت داد. ارتفاع برآمدگی ها در یک لوله، درجه کاروگیتی آن را تعیین می کند. هر چه این عدد بیشتر باشد، انعطاف پذیری آن بیشتر است. از بین انواع مختلف مواد لوله فاضلابی، HDPE به عنوان چند منظوره ترین، انعطاف پذیرترین و بادوام ترین آنها در نظر گرفته می شود.
در پست های بعدی همراه ما باشید که قرار است در مورد مطالب زیر صحبت کنیم:
لولهله های کاروگیت در درجه اول برای سیستم های مدیریت آب جریان گرانشی مانند لوله کشی برای انتقال سیال بدون فشار، زهکشی زیرسطحی، فاضلاب بهداشتی و جمع آوری آب های اضافی استفاده می شود. HDPE به دلیل سبک بودن و خواص غیرشکننده آن برای استفاده در سازه های زیرزمینی مناسب در نظر گرفته می شود. حمل و نصب آن نیز آسان است و هزینه کلی پروژه را کاهش می دهد.
بر اساس AASHTO، پایداری ساختاری لوله های کاروگیت پلی اتیلنی با سه طرح لوله تعریف می شود:
نوع C - مقطع دایره ای کامل با سطح کاروگیت حلقوی در داخل و خارج.
نوع S - سطح مقطع دو جداره دایره ای کامل با دیواره لوله کاروگیت بیرونی و یک آستر داخلی صاف.
نوع D - مقطع دایره ای با دیواره داخلی و خارجی اساساً صاف با عناصر اتصال حلقوی یا مارپیچی.
منحنی ها به سیستم های لوله کشی اجازه می دهند تا پیچ ها را در امتداد جاده ها دنبال کنند و از تداخل با خطوط برق موجود جلوگیری کنند.
لوله های کاروگیت غیر تحت فشار نوع C می توانند به راحتی بسیاری از تاسیسات منحنی را در خود جای دهند. برای انحنای بیشتر، می توان از اتصالات جفت کننده استفاده کرد.